Jakie są rodzaje aparatów RTG?
Aparaty rentgenowskie mocno zmieniały swoją technologię obrazowania, zaczynając od klasycznych aparatów analogowych wykorzystujących błony światłoczułe (klisze), przez systemy pośrednie CR, aż po współczesne i najczęściej stosowane rozwiązania cyfrowe DR, gwarantujące natychmiastowe uzyskanie wysokiej jakości obrazu z możliwością archiwizacji i dalszą dystrybucję badania.
Systemy RTG stanowią podstawowe wyposażenie diagnostyczne w nowoczesnych placówkach medycznych. Różnią się one budową, mobilnością oraz zakresem zastosowań, dzięki czemu mogą być dopasowane do potrzeb różnych specjalizacji – od radiologii po ortopedię czy stomatologię.
Występuje kilka głównych rodzajów/kategorii aparatów rentgenowskich, biorąc pod uwagę m.in: zastosowanie diagnostyczne, konstrukcję, mobilność, technologię obrazowania.
Podstawowe rodzaje aparatów RTG ze względu na zastosowanie
Do najczęściej wyróżnianych kategorii należą aparaty ogólno-diagnostyczne, aparaty do badań specjalistycznych oraz urządzenia dedykowane konkretnym obszarom ciała. W praktyce klinicznej wykorzystuje się m.in.:
- Aparat ogólny RTG – do badań m.in. klatki piersiowej, kręgosłupa, kończyn. Tutaj występuję główny podział na systemy stacjonarne – kostno/płucne oraz systemy mobilne przyłóżkowe – wykorzystywane na oddziałach szpitalnych.
- Aparat do fluoroskopii (śródoperacyjny) często nazywany ramieniem C – wykorzystywany przy zabiegach i operacjach, umożliwiający obserwację ruchu narządów w czasie rzeczywistym
- Aparat klasy telekomando – systemy zdalnie sterowane RF służące do radiografii i fluoroskopii
- Aparat mammograficzny – do diagnostyki gruczołu piersiowego
- Aparat Stomatologiczny (panoramiczny, CBCT i cefalometryczny) – do diagnostyki jamy ustnej i twarzoczaszki oraz planowania leczenia
Rodzaje aparatów RTG dla placówek medycznych
W zależności od specyfiki pracy i pacjenta, placówki mogą wybierać urządzenia zapewniające największą efektywność diagnostyczną dopasowaną do swoich potrzeb. Jednostki Szpitalne zwykle inwestują w systemy rentgenowskie do radiografii na zawieszeniu sufitowym lub w systemy rentgenowskie do radiografii i fluoroskopii – telekomando. Przychodnie i gabinety decydują się natomiast na mniejsze i ergonomiczne zestawy RTG, zazwyczaj na szynie podłogowej, które sprawdzają się przy mniejszym obciążeniu i bardziej „mobilnym” pacjencie.
Aparaty stacjonarne RTG
Aparaty stacjonarne RTG, służą do diagnostyki obrazowej kostno/płucnej, występują najczęściej w zestawie ze stołem diagnostycznym pacjenta, statywem płucnym, generatorem wysokiej częstotliwości, cyfrowymi detektorami oraz oczywiście z lampą rentgenowską w konfiguracji na zawieszeniu sufitowym lub szynie podłogowej. Nowoczesne cyfrowe systemy RTG, oprócz szybkiej i wysokiej jakości obrazu, dodatkowo oferują autopozycjonowanie systemu do zadanych procedur medycznych oraz automatyczne wykonywanie zdjęć sylwetkowych/posturalnych tzw. stitching.
Aparaty stacjonarne to zaawansowane i wielospecjalistyczne systemy diagnostyczne, które charakteryzują się:
- dużą mocą i wysoką jakością obrazowania,
- stabilną konstrukcją oraz szerokim zakresem parametrów ekspozycji,
- możliwością integracji z systemami PACS i RIS.
Aparaty mobilne i przewoźne RTG
Mobilne i przewoźne aparaty RTG służą do diagnostyki pacjentów, których nie jesteśmy w stanie przetransportować do stacjonarnej pracowni rentgenowskiej. Przyłóżkowe aparaty rtg stosowane są na salach chorych, szpitalnych oddziałach ratunkowych, oddziałach ortopedii, intensywnej opieki medycznej oraz salach operacyjnych.
Mobilne i przewoźne RTG, charakteryzują się:
· kompaktowym rozmiarem i łatwością transportu,
· szybkim przygotowaniem do pracy,
· możliwość obrazowania przy łóżku pacjenta,
· możliwością pracy bez zasilania elektrycznego
Kluczowe parametry wyboru aparatów RTG dla specjalistów
Wybór aparatu rentgenowskiego jest złożonym procesem i istotne, aby konfiguracja została dobrana odpowiednio pod indywidualne potrzeby danej jednostki.
Kupując aparat RTG, warto zwrócić uwagę na:
- moc generatora – wpływa na jakość obrazu i możliwości diagnostyczne,
- klasa i budowa detektora cyfrowego – determinująca wygodę pracy, jakość obrazowania, żywotność i szybkość pozyskiwania obrazów,
- ergonomię i mobilność – kluczową w pracy przyłóżkowej,
- oprogramowanie – obejmujące intuicyjną obsługę, obróbkę zdjęć, archiwizację i integrację
- z systemami medycznymi PACS/RIS/HIS
- koszt eksploatacji – w tym serwis, wymianę podzespołów, dostępność części, przeglądy roczne, okres gwarancji
- przystosowanie – zakres ruchów całego zestawu, wytrzymałość i nośność poszczególnych elementów w założeniu pacjentów bariatrycznych
Jak wybrać optymalne rodzaje aparatów RTG dla Twojej placówki?
Wybór zależy od charakteru pracy placówki oraz wielkości przepływu pacjentów. Najlepszy aparat RTG to taki, który odpowiada realnym potrzebom placówki.
- Duże ośrodki powinny inwestować w stacjonarne zestawy DR o wysokiej mocy
- i najwyżej konfiguracji.
- Przychodnie i gabinety skorzystają z kompaktowych systemów o mniejszej mocy, ale wysokiej jakości obrazowania, w konfiguracji przystosowanej do ilości i rodzajów wykonywanych badań
- Oddziały szpitalne wymagające mobilności powinny postawić na aparaty przewoźne, które z łatwością dotrą do pacjenta w każdych warunkach.
Analiza potrzeb Twojego personelu, budżetu oraz wymagań diagnostycznych pozwoli dokonać optymalnego zakupu i dobrać zestaw dopasowany do Twojej jednostki.
Bibliografia: